بهترین کالا، اگر در وقت ،محل و در شرایط مناسب دریافت نشود، مطلوبیت و کیفیت نخواهد داشت. بنابراین، باید بین خریدار و شخصی که وظیفه ی حمل بار را به عهده دارد، همکاری و رابطه ی نزدیک وجود داشته باشد.
حمل و نقل کالا ،با روش های مختلفی همچون: دریایی ، زمینی یا هوایی ، عامل مهمی است که هزینه های آنها، در رقابتی کردن فروش کالا تاثیر مستقیم دارد و کاهش هزینه ی حمل و سرعت انتقال و حمل بار و کالا، یکی از هدف های اساسی مدیران اقتصادی هر جامعه می باشد.
حمل و نقل دریایی مهم ترین روش مبادلات بین المللی است و به لحاظ حجم بسیار بالای جابجایی بار و کالا و نیز صرفه ی اقتصادی، یکی از مناسب ترین روش های حمل و نقل کالا می باشد.
انواع کشتی ها:
الف) کشتی ها از نظر مسیر حمل ،طبقه بندی می گردند!
۱ . کشتی های لاینر ( خطوط منظم ) : این کشتی ها ،در خطوط دریایی مشخص و با برنامه ریزی معینی فعالیت می کنند.
۲ . کشتی های ترامپ ( خطوط نامنظم ) : این کشتی ها ،در خطوط معینی فعالیت نمی کنند، و محموله ها را به هر نقطه ای که صاحب کالا بخواهد، حمل می کنند.
ب) کشتی ها از نظر نوع ساخت نیز طبقه بندی می گردند!
۱ .کشتی های حامل کالاهای عمومی، یا ( جنرال کارگو ) : این کشتی ها، بطوری ساخته شده اند، که برای حمل ونقل کالاهای مختلف، قابل استفاده باشند! به طور معمول در این کشتی ها، کالاها به صورت بسته بندی شده، حمل و نقل میشوند.
الف. کشتی های (HANDY SIZE) باظرفیت بارگیری بیش از ۱۰۰۰۰ تا ۳۵۰۰۰ تن
ب. کشتی های ( (HANDY MAXباظرفیت بارگیری بیش از 35000 تا ۵۰۰۰۰ تن
ج.کشتی های (PANAMAX) که با ظرفیت بارگیری حداکثر تناژ تعریف شده می باشند، زیرا سایز این کشتی ها ،حداکثر اندازه ای است ،که میتواند از کانال پاناما عبور نماید.
د.کشتی های (CAPE SIZE) این کشتی ها، به دلیل بزرگ بودن بیش ازحد، قادر به عبور از کانال پاناما نبوده، و برای گذر از اقیانوس اطلس، به اقیانوس آرام ،مجبور هستند، از دماغه ی هورن ،در جنوب کشور شیلی عبور کنند؛ کالای غالبی که این کشتی ها حمل می نمایند ،(ذغال سنگ یا سنگ آهن) می باشد.
2. کشتی های فله بر مخصوص : طراحی این نوع کشتی ها به گونه ای است، که تنها می توانند یک یا دو نوع محموله را حمل نمایند، مانند کشتی های ویژه ی حمل شکر ، یا گندم ، یا سنگ های معدنی.
۳ .کشتی های (O.B.O ): این کشتی ها ،می توانند چند نوع محموله را حمل و نقل نمایند؛ هدف از ساخت آنها این است، که در سفر برگشت نیز بدون بار نباشند. این کشتی ها انواع محموله های فله، از جمله نفت، سنگ معدنی و… را حمل و جابجا می کنند.
۴. کشتی های تانکر نفت: این کشتی ها برای حمل نفت و محموله های نفتی ساخته شده اند و سرعت بارگیری و تخلیه در این کشتی ها، به دلیل استفاده از پمپ از کشتی های دیگر، سریع تر است.
۵ . کشتی های (RO-RO ) : این کشتی ها ،مجهز به سکوی مخصوص، در قسمت جلو یا عقب یا پهلو به نام RAMP هستند و برای حمل وسایل نقلیه (حامل بار یا مسافر) مورد استفاده قرار می گیرند! این کشتی ها دارای طبقات مختلف و متحرکی هستند تا بتوان از فضای آنها حداکثر استفاده را کرد، و وسایل نقلیه می توانند به طور مستقیم به این کشتی ها وارد و یا از آن خارج شوند.
– درحال حاضر، چهار دسته مشخص ازکشتی های RO-RO به شرح زیر وجود دارند:
الف) RO-ROهای چند منظوره
ب) RO-ROهای مجهز به جرثقیل
ج) RO-ROهای حمل مسافر و کالا، که به آنها RO-MAX هم نیز گفته می شود.
د) RO-ROهایی که مختص حمل خودرو هستند، ودر صنعت خودروسازی، برای واردات و صادرات مورد استفاده قرار می گیرند ؛که به آنها PURE CAR CARRIERS هم می گویند.
6. کشتی های کانتینربر: این کشتی ها، برای حمل و نقل انواع محمولات ،با بسته بندی کانتینر ساخته شده اند، سهولت و آسان بودن بارگیری و حمل کانتینر ها ،امتیاز مهمی به حساب می آید.
الف) کشتی های تغذیه کننده (FEEDER ) با ظرفیت بارگیری بیش از ۱۰۰ تا ۵۰۰ TEU
ب) کشتی های ( FEEDER MAX) با ظرفیت بارگیری بیش از۵۰۰ تا ۱۰۰۰ TEU
ج) کشتی های (HANDY) با ظرفیت بارگیری بیش از۱۰۰۰ تا ۲۰۰۰ TEU
د) کشتی های (SUB PANAMAX) با ظرفیت بارگیری بیش از ۲۰۰۰ تا ۳۰۰۰ TEU
ه) کشتی های (PANAMAX) با ظرفیت بارگیری حداقل ۳۰۰۰ TEU
و) کشتی های (POST PANAMAX) با ظرفیت بارگیری بیش از۴۰۰۰ TEU
کانتینر: محفظه ای است فولادی یا آلومینیومی، که برای حمل و نقل محمولات مختلف، به شکل استاندارد شده، به کار می رود.
مزایا: به وسیله ی کانتینر حمل ونقل آسان می شود، محافظت کالا، تامین می گردد، از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه، می باشد و می توان آن را با هر یک از وسایل نقلیه، اعم از کشتی، کامیون و یا راه آهن، حمل و جابجا نمود.
۷. کشتی های چند منظوره ی جدید : (MULTI PURPOSE) این کشتی ها با توجه به انبارهای پزرگ و تجهیزاتی که دارند، قادر به بارگیری و حمل انواع کالاهای فله، کالاهای عمومی، خودرو و کانتینر می باشند.