خرده فروشی الکترونیکی ، امروزه اقیانوس قرمز صنعت پست لجستیک است؛ بازارهایی که به هر دلیل تا امروز کمتر مورد توجه قرار گرفته‌اند؛ اما می‌توانند سهم قابل توجهی در ارتقای درآمد و سودآوری شرکت‌های فعال در صنعت پست لجستیک داشته باشند.
در یک نگاه کلی، این بازارها را می‌توان به دو دسته اصلی تقسیم کرد:
اول، بازارهایی که به نوعی به بازار خرده فروشی الکترونیکی متصل هستند. زنجیره ارزش آن حوزه را تکمیل می‌کنند و یا روی همان بازار خدمات ارزش افزوده ارائه می‌دهند.
دوم، بازارهای حوزه B2B که به طور کامل از محدوده خرده‌فروشی الکترونیکی مجزا هستند.
توسعه میکروفولفیلمنت‌ها
مراکز خرد سفارش‌گردانی، به خصوص در شهرهای بزرگ ایران، یکی از حلقه‌های مفقوده زنجیرۀ ارزش صنعت پست لجستیک، هستند.دشواری عمدۀ توسعه مراکز سفارش‌گردانی خرد، فراهم کردن یک زیرساخت مویرگی در گسترۀ شهرهای بزرگ، به خصوص در حوزه املاک و مستغلات است.
این در حالی است که امروزه در بیشتر شهرهای بزرگ ایران، فروشندگان کالاهای تندفروش (FMCG) و رستوران‌ها، یک شبکه تحویل اختصاصی برای خود ساخته‌اند که به دلیل فقدان مقیاس کافی، در بیشتر مواقع کارایی هزینه مطلوبی هم ندارد.
برخی شرکت‌های نوآوری در حوزه فناوری‌های رباتیکِ آخرین گام تحویل، فعالیت‌های خود را با فعالیت شبکۀ تحویل رستوران‌های محلی یکپارچه می‌کنند تا از مزیت بازار تثبیت شده و دسترسی محلی آن‌ها برای کاهش هزینه‌های عملیاتی ورود به بازار بهره‌برداری کنند. همین الگو در مورد مراکز سفارش‌گردانیِ خرد نیز قابل اجراست.
پیک‌های محلی و نظام مدیریت و پشتیبانی آن‌ها در خرده‌فروشی‌های فیزیکی محلی می‌توانند با تکیه بر یک شبکه تبادل و مدیریت اطلاعات، در نقش مراکز سفارش‌گردانی خرد، کارایی هزینه و کیفیت تجربۀ گام آخر تحویل را برای فروشنده و مشتری ارتقا دهند.
اجرای چنین الگویی، هر چند نیاز به خرید و مدیریت مستقیم زیرساخت‌های فیزیکی هم‌چون املاک، حجم ناوگان و میزان نیروی انسانی را بسیار کمتر می‌کند؛ اما به زیرساخت‌هایی در حوزه آموزش، نظام‌های مدیریت تجربۀ تحویل (DEM) و شبکۀ مبادلۀ اطلاعات نیاز دارد.
انتظار می‌رود سرمایه‌گذاری در این زیرساخت‌ها از محل ارتقای کارایی هزینۀ کل شبکۀ لجستیک، به ویژه در بخش آخرین گام تحویل، جبران شود.
رویکردهای نوین به کاربرد تبلیغات
کمتر از یک دهه قبل، آگهی‌نامه‌های تبلیغاتی محلی، بخش جدایی‌ناپذیری از زندگی در شهرهای بزرگ ایران و جزو کسب و کارهایی با درآمد و ارزش افزوده بالا محسوب می‌شدند. ماموریت کلیدی این آگهی‌نامه‌ها معرفی کسب و کارهای کوچک محلی به مشتریان محلی با هزینه اندک و کارایی بالا بود.
توسعه فناوری‌های دیجیتال و استفاده گسترده کسب و کارهای محلی از شبکه‌های اجتماعی برای برقراری ارتباط با مشتریان، پیک‌های تبلیغاتی و سایر انواع تبلیغات پستی را در عمل بلاموضوع کرد؛ اما به نظر می‌رسد که پست لجستیک قادر به احیای این بازار باشد.
یکی از نقطه ضعف‌های بزرگ خرده‌فروشی الکترونیکی، حذف تجربۀ دست اول محصول توسط مشتری پیش از خرید است.ارائه خدمات توزیع “نمونه‌های تبلیغاتی” بر روی شبکۀ پست لجستیک، می‌تواند ضمن برطرف کردن این نقیصه، بازار تبلیغات پستی را احیا کند. دسترسی فروشندگان به سوابق خرید مشتریان در پلتفرم‌های تجارت الکترونیکی کمک می‌کند تا این تبلیغات (بر خلاف تبلیغات پستی سنتی) با هدف‌گیری دقیق و اثربخشی بسیار بالاتر و قابل سنجش انجام شود.
لِندتک‌ها
لِندتک(lendtech) به عنوان بخشی از نظام فین‌تک در ایران عمدتا به دلیل ضعف شبکۀ اطلاعات مالی-اعتباری و ضعف ضمانت اجرایی قراردادها، رشد و شکوفایی چندانی نداشته است.
دو تا سه دهۀ پیش، نسیه‌فروشی توسط فروشندگان دوره‌گردی که اعتبار خریداران را بر اساس شناخت محلی ارزیابی می‌کردند، یکی از شکل‌های رایج خرده‌فروشی کالاهای مصرفی بادوام، مانند پارچه و لوازم آشپزخانه خرد، در ایران بود.
نظام‌های خدمات گام آخر تحویل و مراکز سفارش‌گردانی خرد محلی، در تلفیق با نظام اطلاعات پلتفرم‌های خرده‌فروشی می‌توانند چنین زیرساختی را با دقت و قابلیت اتکایی به مراتب بیشتر فراهم کرده و از این زیرساخت اعتباری به عنوان ابزار اصلی یک لِندتک، به ویژه در عرضه کالاهای مصرفی بادوام، استفاده کنند.
علاوه بر فرصت‌هایی که برای توسعۀ زنجیرۀ ارزش خدمات پست لجستیک در خرده‌فروشی الکترونیکی وجود دارد و ما به مواردی از آن پرداختیم؛ صنعت پست لجستیک، فرصت‌های بسیار ارزشمندی برای توسعه بازار، از طریق پشتیبانی از روابط B2B در زنجیرۀ تولید دارد که ما در این‌جا به یکی از موارد آن اشاره می‌کنیم.
شکل‌گیری خوشه‌های تولیدی در خرده فروشی الکترونیکی
تولید خوشه‌ای یکی از مدل‌های رایج توسعۀ صنایع برای کشورهای در حال توسعه است. در مدل تولید خوشه‌ای به جای تجمیع زیرساخت‌ها و ابزارها و مراحل تولید یک محصول در یک کارخانه یا مجتمع تولیدی، قطعات گوناگون و مراحل مختلف تولید در کارگاه‌های کوچک (و بعضا خانگی) متعددی انجام می‌شود. استفاده از امکانات خانگی و محلی، فعال کردن ظرفیت کارگاه‌های کوچک، پویایی بیشتر بازار کار و تقسیم کار تخصصی بیشتر و بهتر، از جمله مزایای شکل‌دهی خوشه‌های تولیدی برای ساخت محصولات صنعتی و کارگاهی است.
لجستیک مناسب، چالش بازار خرده فروشی الکترونیکی
چالش بزرگ پیش روی ایجاد و بهره‌برداری کارآمد از این الگو، تامین یک نظام لجستیکی مناسب است که با کارایی، دقت و قابلیت اتکای مناسب، مواد اولیه و کالاهای نیم‌ساخته را به کارگاه‌ها تحویل داده و محصولات تولیدی آن‌ها را نیز جمع‌آوری کند.
در واقع ایجاد چنین سیستمی برای خوشه‌های صنعتی کوچک، در عمل مقرون به صرفه نیست و برنامه‌ریزی و اجرای این عملیات در قالب سرویس‌های متعارف پست لجستیک نیز دقت و قابلیت اتکای کافی برای مدیریت کارآمد زنجیرۀ تامین در نظام تولید خوشه‌های صنعتی را ندارد.
تلاش ارائه‌دهندگان خدمات پست لجستیک برای آشنایی با اصول و مبانی مدیریت زنجیرۀ تامین صنعتی و هم‌ساز کردن استانداردهای عملیاتی خود با این اصول و مبانی، دریچه حضور در بازارهای تازه‌ای را به روی فعالان صنعت خواهد گشود.
عالی عالی….ممنون از اطلاعاتتون
بسیار عالی
بسیییییار عالی
ممنون بابت تلاش ارائه‌دهندگان خدمات پست لجستیک