تکنولوژی های جدید در مرحله توزیع مرسولات پستی (Last Mile Delivery)
اثر آمازون (Amazon effect) منجر به شکل گیری روند جدیدی در فرآیند تحویل زنجیره تامین شده است. در حال حاضر، اکثر مصرف کنندگان در خوشبینانه ترین حالت، حداکثر ظرف دو روز ،اگر نگوییم چند ساعت،منتظر توزیع و دریافت مرسولات پستی خود هستند. در عصر حاضر انتظارات مشتریان در حال تغییر است .و شرکت های پستی ناچارند خود را با این خواسته ها، سازگار نمایند.
آقای مارک هرد، مدیرعامل شرکت اوراکل، به این نکته اشاره دارد که “تحویل فوری سفارشات” بخشی از انتظارات جدی مشتریان در عصر کنونی است. ایشان تولید کنندگان و عرضه کنندگان و حتی شرکت های پستی و کوریرهای حمل و نقل را مخاطب خود قرار داده. و به صراحت بیان می دارد «اگر نمیتوانید آن چرا که من اکنون به آن نیاز دارم را در دسترس من قرار دهید، من از شخص دیگری سفارش خود را تهیه کرده و نیاز خود را تامین خواهم نمود.».
اگر چه صنعت حمل و نقل (لجستیک) به سمت گزینههای تحویل سریع تر و فوریتری پیش می رود. لیکن مرحله “توزیع” مرسولات که در این صنعت با اصطلاح Last Mile Delivery (آخرین مایل تحویل) شناخته میشود. همواره یک مشکل همیشگی و مداوم در زنجیرههای تامین تلقی می گردد. این بخش از فرآیند پستی، غالباً با مشکلات عدیده ای برای شرکتهای پستی و حمل و نقل همراه است. در این مقاله، راهحلهای فناورانهی جدید برای آخرین مرحله سفر مرسوله، تشریح میشود:
جمع سپاری از طریق اقتصاد گیگ (Gig Economy)
اگر چه ممکن است در زنجیره تامین با کمبود نیروی کار مواجه شویم. اما کارگران مشتاق بسیار زیادی در جای جای کشور وجود دارند که تمایل دارند به جای پرداختن به یک فعالیت و شغل ثابت و تمام وقت، بر اساس زمان بندی شخصی خود به فعالیت های کوتاه مدت یا پاره وقت که اصطلاحاً “GIG” نیز نامیده می شود، بپردازند.
این فعالیت ها می تواند شامل ارائه خدمات “توزیع” و “تحویل درب منزل” کالاها و سفارشات (پیکهای پاره وقت) برای شرکتها و فروشگاه های فیزیکی و اینترنتی نیز باشد. از طریق برنامههای جمعسپاری و با بهره گیری از اپلیکیشن های دستگاه های هوشمند و تلفن همراه، کارگران پاره وقت میتوانند به راحتی با کسب و کارها ارتباط برقرار نموده .و به آنها خدمات ارائه نمایند. این موضوع از پیکهایی که کالاها و سفارشات پستی را برای مصرف کنندگان نهایی تحویل می گیرند تا خدمات تحویل غذا را در بر میگیرد.
این نوع ارسال دارای مزایای مختلفی است. نخست اینکه تضمین می کند محصولی که مصرف کنندگان از یک فروشگاه یا خرده فروشی خریداری نموده است. بدون فوت وقت و با سرعت بالایی به دستشان خواهد رسید. این فرآیند میتواند مشکلات عدم حضور گیرنده یا خریدار در نشانی و به تبع آن برگشت مرسوله را به شدت کاهش دهد. همچنین این نوع تحویل می تواند توسط مصرف کننده نهایی از قبل تعیین و انتخاب شود. در وهله دوم، در مناطق بزرگ شهری، حجم زیادی از افراد گیگ (پارت تایم) وجود دارند که میتوانند به افزایش تعداد مرسولات قابل تحویل، کمک نموده و بار خدمات سنتی تحویل را کاهش دهند.
اگر چه ممکن است “جمع سپاری از طریق اقتصاد گیگ” نتواند مشکلات فعالین پستی در مناطق روستایی را به دلیل وابستگی شدید به نیروی کار پاره وقت کاهش دهد. اما این راه حل همچنان می تواند مورد استقبال اتحادیه های کارگری بوده و به توزیع مرسولات در نقاط شهری کمک شایانی نماید.
استفاده از ربات ها
اگر عنصر انسانی از فرآیند “تحویل مرسولات” حذف شود و یا به جای بکارگیری از رانندگان تحویل دهنده کالا، از وسایل رباتیک برای توزیع و تحویل یک کالا به مشتری نهایی استفاده شود، آنگاه در فرآیندهای عملیاتی چه اتفاقی رخ خواهد داد؟
در حال حاضر حدود ۶۰ درصد از کل هزینه “تحویل” در آمریکای شمالی مربوط به نیروی کار است. اگر چه ممکن است حذف فرصتهای شغلی برای افراد، پیامدهای اجتماعی و اقتصادی برای دولت ها به همراه داشته باشد . اما تغییر رویکرد و جایگرینی نیروی انسانی با ماشینهای هوشمند و رباتیک به یکباره اتفاق نمیافتد. و این موضوع نباید باعث شود که مزایای جابهجایی و ارسال و تحویل کالا با فناوریهایی مانند پهپادهای بدون سرنشین یا کامیونهای خودران هوشمند نادیده گرفته شود.
از آنجایی که این ابزارها میتوانند به صورت ۲۴/۷ کار کنند، لذا استفاده از این فناوری ها در زنجیره تامین، بروز تاخیر در تحویل مرسولات را به شدت کاهش خواهند داد. اگر چه نگرانیهایی همچون سقوط بستهها یا تامین امنیت اقلام و کالاها در استفاده از رباتهای تحویل وجود دارد. اما شرکتهایی که مسئول توسعه این فناوری هستند، به طور مستمر در حال انجان آزمایش و ایجاد راههایی فناورانه جهت حل این مشکلات میباشند.
در مورد تحویل مرسولات با استفاده از پهپادهای بدون سرنشین نیز نگرانیهایی نظیر (مقررات امنیتی و استفاده از دوربین) وجود دارد. علاوه بر این، هوش مصنوعی این نگرانی را به همراه دارد که رباتها جایگزین افراد در فرصتهای شغلی میشوند .اما کارشناسان صنعت حمل و نقل و لجستیک خرده فروشی اذعان میدارند که رباتها نیازمند نظارت بر فعالیت روزانه خود توسط انسانها هستند. پس اگر چه ممکن است جایگزینی رباتها باعث شود بخشی از نیروی کار شاغل در زنجیره تامین مشاغل خود را از دست دهند. اما با رشد فناوری، مشاغل جدیدتر و تخصصیتر شکل خواهد گرفت و جامعه جهانی نیازمند نیروی کار متخصص خواهد بود.